Trong quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, nhu cầu dành một phần quỹ đất cho việc xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật, các khu công nghiệp và đô thị… ngày càng gia tăng mạnh. Vì vậy diện tích nhóm đất phi nông nghiệp trên cả nước có mức tăng trưởng tương đối nhanh, liên tục và tuyến tính trong vòng một thập niên qua là phù hợp thực tế kinh tế xã hội Việt Nam đang ngày càng phát triển.

Theo tính toán, trung bình mỗi năm, diện tích đất phi nông nghiệp gia tăng thêm khoảng 22 nghìn ha và tốc độ tăng trưởng bình quân hàng năm ở mức khoảng 0,56%. Trong đó, diện tích tăng thêm chủ yếu thuộc về đất phát triển hạ tầng (chiếm 71,05% tổng diện tích đất phi nông nghiệp tăng thêm); đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp; đất ở tại đô thị; đất an ninh,…

Dự báo đến năm 2030, dân số Việt Nam khoảng 104,3 triệu người, tỷ lệ dân số đô thị từ 53- 55% với 55,5 triệu người. Do đó, tổng diện tích đất ở sẽ tăng khoảng 150- 180 nghìn ha.

Dự báo, giai đoạn 2021- 2030, đất phi nông nghiệp sẽ tiếp tục tăng để đáp ứng nhu cầu sử dụng đất thực hiện công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước.

Trước áp lực tăng cầu về diện tích đất chuyên dùng phục vụ cho mục đích phát triển kinh tế- xã hội, khi diện tích đất chưa sử dụng đã được tận dùng, để có được quỹ đất phục vụ cho các mục đích phi nông nghiệp, sản xuất, kinh doanh chỉ có thể chuyển một phần từ quỹ đất nông nghiệp.

Nhìn nhận về xu hướng biến động một số loại đất phi nông nghiệp, dự thảo của Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết, với mục tiêu nâng tỷ trọng công nghiệp trong GDP vào năm 2030 đạt trên 40%, dự báo cả nước cần bố trí khoảng 200- 220 nghìn ha đất khu công nghiệp (bao gồm cả đất khu công nghiệp trong các khu kinh tế), tập trung chủ yếu tại các vùng kinh tế trọng điểm.

Đối với đất phát triển hạ tầng, dự báo năm 2030, đất phát triển hạ tầng cả nước tăng 400- 600 nghìn ha, tập trung nhiều cho các lĩnh vực phát triển hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội.

Diện tích đất ở đô thị tăng nhanh

Riêng đất ở, trong những năm qua, quá trình đô thị hóa diễn ra tốc độ nhanh và phong trào xây dựng nông thôn mới được đẩy mạnh. Để đáp ứng nhu cầu nhà ở, diện tích đất ở trên địa bàn cả nước đã không ngừng được mở rộng, kể cả khu vực đô thị và nông thôn, đặc biệt là diện tích đất ở tại đô thị tăng nhanh.

Theo thống kê, tỷ lệ đô thị hóa tăng từ khoảng 19,6% với 629 đô thị vào năm 1999 lên khoảng 39,5% với 853 đô thị năm 2020. Bên cạnh nhiều đô thị mới hình thành và phát triển; các đô thị hiện hữu từng bước được nâng cấp, cải tạo, mở rộng cả về quy mô đất đai, hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội.

Trong giai đoạn 2011- 2020, đất ở đô thị tăng 55 nghìn ha, với bình quân mỗi năm tăng khoảng 5,5 nghìn ha và ở mức trên 3%/năm.

Dự báo đến năm 2030, dân số Việt Nam có khoảng 104,3 triệu người, tỷ lệ dân số đô thị từ 53- 55% với 55,5 triệu người. Do đó, tổng diện tích đất ở sẽ tăng khoảng 150- 180 nghìn ha.